کد مطلب:11994 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

با توجه به اين كه در شرع اسلام روابط بين زن و مرد نامحرم حرام بوده حال مشاهده ميشود كه در فيلمها و سريالهاي تلويزيوني كه از صدا و سيما پخش ميشود اين روابط بسيار مختلط است; از نظر شرعي چه حكمي دارد؟

چند نكته در اين باره قابل توجه است:

1. براي پيامرساني در تمامي زمينههاي اعتقادي، اخلاقي، خانوادگي، اجتماعي موضوعات روز و... بهترين ابزار، هنر و نمايش در قالبهاي جذاب است. و اين مهم، غالباً، بدون شركت زن و مرد ممكن نيست.

2. آن چه مهم است، حفظ حريمها و حدود احكام شرعي است. در صورت رعايت مسائل شرعي ساختن فيلم با شركت زن و مرد بياشكال است.

3. مختلط بودن زن و مرد در فيلمها، دليل بر ارتكاب حرام بين آنها نيست. بله اگر حرامي صورت بگيرد، اشكال دارد. و اين امر تا محرز نشده است، نميتوان حكمي كرد.

4. مسئولين صدا و سيما ]از باب مديريت[ همة مخاطبين را در نظر ميگيرند، و براي عامة مردم برنامه ميسازند. لذا مقتضاي برخي از بينندهها اين طور فيلمها است.

5. در صورتي كه يقين حاصل شود نگاه كردن اين فيلمها و برنامهها حرام است، انسان بايد نگاه نكند; زيرا، صرف پخش اين فيلمها از صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران دليل بر جواز آن نيست.

6. بهتر است در اين باره، از مرجع تقليد خود استفتأ كنيد.

در پايان نظر قرآن كريم را دربارة روابط زن و مرد و هم كلام شدن و صحبتهاي روزانه با نامحرم را بيان ميكنيم:

قرآن، در ابعاد مختلف به اين مسأله پرداخته كه ميتوان به چند مورد كلي اشاره كرد:

الف) ـ احكام نگاه كردن زن و مرد نامحرم به يكديگر;

ـ سفارش به رعايت حيا و عفت و پاكدامني;

ـ رعايت حفظ حجاب;

ـ نشان ندادن زينتها به نامحرم;

قرآن، در دو آية 31 و 32 سورة نور، توجه مردان و زنان را به اين نكات جلب ميكند و ميفرمايد: زن و مرد مؤمن بايد از نگاه به نامحرم بپرهيزند; يعني از مشاهده تمام آنچه نگاه به آنها حرام است، چشم برگيرند و بايد حيا، عفت و پاكدامني خود را در همة زمينهها حفظ كنند. به زنان مؤمن به خصوص ميفرمايد: حجاب خود را، حتي در مورد زينتها، حفظ كنند، و مقنعة خود را بر سينة خود افكنند ]تا گردن و سينه با آن پوشانده شود[.

در آيه 20 سورة مؤمن ميفرمايد: او ]خداوند[ از خيانت چشمها آگاه است و از آنچه در سينهها پنهان است ـ از قصد و غرضها ـ خبر دارد. از اين آيه نيز ممنوع بودن نگاه به نامحرم استفاده شده است.(تفسير نمونه، آيتالله مكارم شيرازي و ديگران، ج 14، ص 435 ـ 454 و ج 20، ص 62 ـ 66.)

ب) در مورد راه رفتن ميفرمايد: زنان نبايد هنگام راه رفتن پاهاي خود را چنان به زمين بكوبند كه صداي خلخالهايشان به گوش رسد. (نور، 32)

اسلام تا اين حدّ در مورد حفظ عفت عمومي حساس است و از عوامل ديگري كه به آتش شهوت جوانان دامن ميزند، برحذر ميدارد.

قرآن، در اين خصوص قضيه دختر حضرت شعيبغ را نقل ميكند; آنگاه كه يكي از دختران شعيب به طرف موسيغ براي ابلاغ پيام پدر آمد; او با نهايت حيا گام بر ميداشت. نتيجه اينكه زنان مسلمان نيز بايد در راه رفتن حيا داشته باشند. ابوالفتوح رازي رواياتي را آورده مبني بر اينكه دختر شعيب براي راهنمايي از پيش رو حركت ميكرد و موسي از پشت سرش و چون باد به لباس دختر ميوزيد ممكن بود بدنش ديده شود و حيا و عفت موسي اجازه نميداد چنين شود، به دختر گفت: من از جلو ميروم. بر سر دو راهيها و چند راهيها مرا راهنمايي كن. معلوم ميشود مردان هم بايد در راه رفتن حيا داشته باشند.(اقتباس از تفسير نمونه، ج 16، ص 54 ـ 59.)

ج) سخن گفتن با نامحرم: قرآن در آيه 32 احزاب، به زنان پيامبر9 سفارش ميكند كه: شما نبايد با نامحرم طوري سخن بگوييد كه بيماردلان در شما طمع كنند; بلكه به هنگام سخن گفتن، جدي باشيد و به طور معمولي سخن بگوييد و همچون زنان كم شخصيت كه با تعبيرات تحريك كننده سخن ميگويند، نباشيد. شما بايد به صورت شايستهاي كه مورد رضاي خدا و پيامبر و توأم با حق و عدالت است، حرف بزنيد زنان امت پيامبر هم به آن حضرت منسوب هستند و قطعاً اين احكام شامل آنها نيز ميشود.(تفسير نمونه، ج 16، ص 287 ـ 289.)

ح) زنان نبايد در معرض ديد مردان نامحرم قرار بگيرند. باز قرآن در مورد زنان پيامبر ميفرمايد: شما در خانههاي خود بمانيد، و همچون جاهليت نخستين، در ميان جمعيت ظاهر نشويد و اندام و وسايل زينت خود را در معرض تماشاي ديگران قرار ندهيد. اين دستور قطعاً خطاب به همة زنان امت رسولالله است.(تفسير نمونه، ج 16، ص 290، ذيل آيه 33 احزاب.)

تذكر: مطالب بسيار ظريف و دقيقي در خصوص اين سؤالِ پرسشگر محترم وجود دارد كه بايد در جاي خودش به طور مفصل بحث شود. آوردن اين چند مورد به عنوان نمونه بود. نا گفته نماند كه حفظ دستورها و حريمهاي الهي براي زن و مرد به جهت سالم ماندن جامعة اسلامي از هر گونه پليدي و گناه، منافاتي با حضور زن و مرد در فعاليتهاي سياسي، اجتماعي، اقتصادي، و... ندارد; همچون حضرت زهرا3.